Για τις καυκαλήθρες και τα μυρώνια μαθαίνουμε σήμερα
Για τις καυκαλήθρες και τα μυρώνια μαθαίνουμε σήμερα από την Αναστασία.
Από τα πολύ αγαπημένα μου χορταρικά είναι τα μυρώνια και οι καυκαλήθρες. Με φίνο λεπτό άρωμα και τα δύο κάνουν αισθητή την παρουσία τους
όπου και αν τα βάλουμε. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρή και πηγαίναμε με τη μητέρα μου στο βουνό για να μαζέψουμε άγρια χόρτα όταν βρίσκαμε μυρώνια
ή καυκαλήθρες τα βάζαμε χωριστά γιατί εκτός από βραστά μαζί με τα υπόλοιπα χόρτα τα χρησιμοποιούσαμε και στα φαγητά μας. Πλέον δεν χρειάζεται
να πάρουμε τα βουνά για να τα μαζέψουμε αφού μπορούμε να τα ζητήσουμε από παραγωγούς στις λαϊκές αγορές.
Πάμε όμως να τα γνωρίσουμε καλύτερα.
Μυρώνια
Το μυρώνι είναι μεσογειακό φυτό, μέλος της οικογένειας των Απιίδων (Apiaceae) και από την αρχαιότητα είναι γνωστό ως χορταρικό των φτωχών
γιατί το συναντάμε παντού, σε όλη σχεδόν την Ελλάδα, τόσο σε καλλιεργούμενους αγρούς ή στις άκρες των μονοπατιών. Είναι μονοετές ποώδες φυτό
και το ύψος του κυμαίνεται από 15 – 30εκ. Τα φύλλα του είναι πολύ λεπτά, γύρω γύρω σχηματίζουν μια λεπτή δαντέλα όπως οι φτέρες και βγαίνουν
ανά δύο ή ανά τρία πάνω σε κάθε κοτσάνι. Υπάρχουν και κάποια είδη μυρωνιών που φυτρώνουν σε πετρώδη εδάφη. Είναι εξ ίσου αρωματικά,
αλλά πιο μικρά σε μέγεθος και αριθμητικά λιγότερα. Στην Πελοπόννησο τα μυρώνια φυτρώνουν σχεδόν παντού και θεωρούνται ως ένα από τα πιο συνηθισμένα χορταρικά.
Διατροφική Αξία – Ιδιότητες
Το μυρώνι θεωρείται καλό διουρητικό, ενώ παράλληλα βοηθά την ομαλή λειτουργία του εντέρου και είναι ωφέλιμο για το στομάχι.
Το αφέψημά του κάνει καλό στο συκώτι, τα νεφρά και την ουροδόχο κύστη.
Χρήση στην κουζίνα
Είναι ένα αρωματικό φυτό με πολύ ιδιαίτερη γεύση και άρωμα. Λόγω της έντονης μυρωδιάς του δεν το χρησιμοποιούμε σκέτο, αλλά σε μικρότερες
ποσότητες και σε συνδυασμό με άλλα χόρτα και βότανα. Το βάζουμε κυρίως σε χορτόπιτες, αλλά το ιδιαίτερο άρωμά του ταιριάζει και σε σαλάτες,
σούπες, αλμυρά κέικ κι ομελέτες, όπου προστίθεται την τελευταία στιγμή. Μαγειρεύεται επίσης με κρεατικά, ψάρια και όσπρια. Καλό είναι
να χρησιμοποιείται με μέτρο γιατί η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας μπορεί να προκαλέσει αρνητικές επιδράσεις στον οργανισμό.
Συντήρηση
Το μυρώνι είναι πολύ ευαίσθητο και από τη στιγμή που θα το αγοράσουμε μένει στο ψυγείο μια ή δυο ημέρες μόνο ενώ το αποξηρένουμε
πολύ εύκολα και θέλει διπλάσια ποσότητα για να αποδώσει αρωματικά.
Καυκαλήθρες
Η καυκαλήθρα (pimpinella saxifraga) είναι μονοετές φυτό που φτάνει σε ύψος τα 50 εκ., συγγενής του άνηθου, του μάραθου και του καρότου.
Από τον χειμώνα μέχρι και την άνοιξη φυτρώνει σε όλη σχεδόν τη χώρα, σε καλλιεργημένα χωράφια, λιβάδια και παρτέρια κήπων. Τα φύλλα της είναι
οδοντωτά και χνουδωτά και μοιάζουν κάπως με του μαϊντανού. Τη συναντάμε με μερικές ακόμη ονομασίες, όπως τορδύλιον το άπουλον,
καυκαλίδα, μερουλήθρα, αγριοκουτσουνάδα, μοσχολάχανο, μοσχοπιδιά.
Σε κάθε περίπτωση η καυκαλήθρα είναι ένα αρωματικό χόρτο που χρησιμοποιούμε από την αρχαιότητα. Μάλιστα οι Αρχαίοι Έλληνες την αγαπούσαν
ιδιαίτερα και στα κείμενα του Θεόφραστου αλλά και του Αθήναιου, του συγγραφέα των «Δειπνοσοφιστών» την αναφέρουν με το ίδιο ακριβώς όνομα, καυκαλίς.
Κατά τον Μεσαίωνα αρωμάτιζαν το κρασί με καυκαλήθρες βράζοντάς τα μαζί, αλλά τις έπιναν και σαν αντισηπτικό αφέψημα για να προλάβουν
επιδημίες ή για τους πόνους της ποδάγρας αλλά και των ρευματισμών.
Διατροφική αξία – Ιδιότητες
Η καυκαλήθρα περιέχει μεγάλες ποσότητες ασβεστίου και καλίου αλλά και αρωματικό αιθέριο έλαιο, ενώ το αφέψημά της είναι για τόνωση του νευρικού συστήματος και κατά της δυσπεψίας.
Χρήση στην κουζίνα
Ένα ματσάκι καυκαλήθρες μαζί με άλλα μυρωδικά, μπορεί να δώσει εξαιρετική νοστιμιά στις χορτόπιτές μας από σπανάκι κι άλλα άγρια ή καλλιεργημένα χόρτα.
Τις τρώμε μόνες τους, ωμές ή βρασμένες, μαζί με άλλα άγρια χόρτα σαν σαλάτα, αρωματίζουν φασολάδες, κεφτέδες από όσπρια και ωμές ανάμεικτες σαλάτες.
Στην Ιταλία τις ψιλοκόβουν και τις προσθέτουν σε σαλάτες και είναι βασικό συστατικό της minestra, της κλασικής χειμωνιάτικης χορτόσουπας.
Για τις καυκαλήθρες και τα μυρώνια μαθαίνουμε σήμερα από την Αναστασία.
