Συνταγή για κόλλυβα από την Αναστασία – Τα Ψυχοσάββατα
Συνταγή για κόλλυβα από την Αναστασία – Τα Ψυχοσάββατα.
Μιας και αύριο, 18 Φεβρουαρίου, είναι το πρώτο Ψυχοσάββατο είναι και μια καλή ευκαιρία
να θυμίσουμε τους συμβολισμούς τους αλλά και την συνταγή μας για τα κόλλυβα.
Σύμφωνα με την ορθόδοξη πίστη όλοι οι νεκροί είναι “κεκοιμημένοι”, δηλαδή κοιμούνται και θα ξυπνήσουν όταν έρθει η ώρα της Κρίσης.
Μαζί με τους ζώντες αποτελούν το σώμα της εκκλησίας μας, ενώ σε αυτούς τους αδελφούς μας είναι αφιερωμένα όλα τα Σάββατα του έτους.
Υπάρχουν όμως και δύο Σάββατα τα οποία είναι αφιερωμένα στους κεκοιμημένους αδελφούς και προγόνους μας από καταβολής κόσμου.
Αυτά είναι, το Σάββατο της Αποκριάς (για το 2023 είναι το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου) αλλά και το Σάββατο της Πεντηκοστής,
το αποκαλούμενο και Σάββατο της Σάλεσας ή της Ρουσσαλής (για το 2023 είναι στις 3 Ιουνίου).
Πολλοί νομίζουν ότι είναι Ψυχοσάββατο και το πρώτο Σάββατο της Σαρακοστής.
Ωστόσο την ημέρα εκείνη γιορτάζουμε το δια των κολλύβων θαύμα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος, για αυτό και φτιάχνουμε κόλλυβα.
Το πρώτο Σάββατο έχει τοποθετηθεί την παραμονή της Αποκριάς γιατί η επόμενη ημέρα είναι αφιερωμένη στη Δευτέρα Παρουσία
και θέλουμε να παρακαλέσουμε τον Ύψιστο να μη λησμονήσει την ημέρα Εκείνη τους αδελφούς μας.
Ενώ η ημέρα της Πεντηκοστής συμβολίζει τη δημιουργία της εκκλησίας μας που είναι το σύνολο ζώντων
μα και κεκοιμημένων και αυτή την ενότητα συμβολίζει η συγκεκριμένη ημέρα.
Τα Ψυχοσάββατα φτιάχνουμε κόλλυβα τα οποία πηγαίνουμε στην εκκλησία για την ανάπαυση των ψυχών των αγαπημένων μας προσώπων,
αλλά και όσων δεν έχουν κάποιον να τους κάνει μνημόσυνο.
Τα υλικά που βάζουμε έχουν τους συμβολισμούς τους : Το στάρι συμβολίζει τις ψυχές των νεκρών.
Το ρόδι συμβολίζει τη λαμπρότητα του Παραδείσου ενώ τα μπαχαρικά είναι τα αρώματα αυτού του κόσμου.
Οι σταφίδες είναι η άμπελος, Ο Κύριος μας μα και ο μαϊντανός είναι η ευχή για ανάπαυση των ψυχών “εν τόπο χλοερό”.
Τα ασπρισμένα αμύγδαλα συμβολίζουν τα οστά τα γεγυμνωμένα και την κοινή μας μοίρα.
Η φρυγανιά το ελαφρύ χώμα που σκεπάζει τους αδελφούς μας μα και η ζάχαρη μας θυμίζει τον γλυκό Παράδεισο.
Ενώ οι ξηροί καρποί τους απογόνους μας και τη ζωή που συνεχίζεται.
Η δική μου συνταγή για κόλλυβα έχει μια ιδιαιτερότητα, η ζάχαρη είναι σε διαφορετική μορφή από την κλασική της.
Περιέχεται στο (νηστίσιμο) μπισκότο. Το προτιμώ για δύο λόγους.
Πρώτον γιατί απορροφά τα υγρά που ενδεχομένως θα βγάλει το βρασμένο στάρι αλλά και και δεύτερον γιατί η ζάχαρη
όταν ενωθεί με το στάρι κάνει πολύ επικίνδυνες χημικές ενώσεις που έχουν γίνει αιτία ακόμα και να χαθούν ανθρώπινες ζωές.
Γι αυτό και προσέχουμε πάντα να βάλουμε τα κόλλυβα στο ψυγείο.
Ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες που οι θερμοκρασίες είναι υψηλές και το στάρι μπορεί πολύ εύκολα να ξινίσει.
Ας δούμε την συνταγή για κόλλυβα.
Υλικά (για μια σουπιέρα κόλλυβα) : 250 γρ σιτάρι αποφλοιωμένο, ¼ ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο, 1 φλιτζάνι αμύγδαλα
ασπρισμένα και χονδροκομμένα, 1 φλιτζάνι καρύδια χονδροκομμένα, 1 κ. σ. σουσάμι καβουρδισμένο στο αντικολλητικό τηγάνι,
1 φλιτζάνι σπόρους ροδιού, από 1 φλιτζάνι σταφίδες ξανθές και μαύρες, 1 κ. γ. κανέλα σκόνη, 1 κ. γ. σπόρους γλυκάνισου,
μα και 1 φλιτζάνι ινδοκάρυδο, 2 φρυγανιές τριμμένες, ½ πακέτο μπισκότα τύπου Digestive τριμμένα.
Κανονικά όσο βάρος έχει το στάρι πριν το βράσουμε, τόσο πρέπει να είναι τα υπόλοιπα υλικά.
Ωστόσο σε τόσο μικρές ποσότητες αυτό δεν είναι τόσο εύκολο.
Για το στόλισμα μπορούμε να βάλουμε : Ινδοκάρυδο, αμύγδαλα ασπρισμένα, καρύδια, ρόδι, μαϊντανό ή κανέλα σκόνη.
Προσωπικά αποφεύγω τη ζάχαρη (κρυσταλλική και άχνη) για τους λόγους που ανέφερα παραπάνω.
Συνταγή για κόλλυβα από την Αναστασία – Τα Ψυχοσάββατα…
Εκτέλεση
Το πιο δύσκολο είναι το βράσιμο του σταριού.
Βάζουμε το στάρι σε νερό από το προηγούμενο βράδυ, ενώ το πρωί το βράζουμε μέχρι να δούμε ότι σκάζει ο σπόρος.
Σουρώνουμε και βάζουμε σε λευκή πετσέτα να στεγνώσει.
Μετά από 1 ώρα καλύπτουμε με χαρτί κουζίνας και έτσι το στεγνώνουμε.
Αν θέλουμε να το χρησιμοποιήσουμε και στο στόλισμα κρατάμε μια κούπα στην άκρη και το υπόλοιπο το βάζουμε σε λεκανάκι.
Με το μαϊντανό σχηματίζουμε σταυρό στον πάτο του σκεύους που θα πάμε τα κόλλυβα στην εκκλησία.
Ρίχνουμε τον υπόλοιπο μαϊντανό καθώς και τα υπόλοιπα υλικά στο λεκανάκι με το στάρι, ενώ ανακατεύουμε καλά. Ρίχνουμε με προσοχή
τα κόλλυβα στο σκεύος κουταλιά κουταλιά για να μην χαλάσει ο σταυρός από το μαϊντανό στον πάτο του.
Στρώνουμε την επιφάνεια με τη βοήθεια λαδόκολλας, αν θέλουμε βάζουμε το στάρι που έχουμε κρατήσει και στολίζουμε
κατά βούληση, κάνοντας απαραίτητα ένα σταυρό στο κέντρο. Ένας απλός τρόπος για να δημιουργήσουμε το σταυρό είναι
να φτιάξουμε ένα στένσιλ με χαρτί και να σχηματίσουμε το σταυρό με κανέλα τριμμένη.
Ένας άλλος πολύ εύκολος τρόπος είναι να βάλουμε αμύγδαλα στη σειρά.
Τα κόλλυβα τα πάμε την παραμονή του Ψυχοσάββατου στον εσπερινό ή ανήμερα στη Θεία Λειτουργία
μαζί με τα ονόματα των ανθρώπων που θέλουμε να μνημονεύσουμε με την ευχή να έχουν καλή ανάπαυση οι ψυχές τους.
Και εμείς καλή αντάμωση…
Συνταγή για κόλλυβα από την Αναστασία – Τα Ψυχοσάββατα.
